(Soru-Cevap Şeklinde Özet) YÖNETİMDE ETİK

 

(Soru-Cevap Şeklinde Özet)

YÖNETİMDE ETİK

 

1-Etik ne demektir?

Etik; insan tutum ve davranışlarının iyi kötü ya da doğru- yanlış yönden Değerlendirilmesidir

Etik; insanların yapılması gereken şeyleri nasıl yapması gerektiğine karar verebilmesi için yardımcı olabilecek değerler, ilkeler ve standartlar hakkında bir rehberdir.

Etik; insanların yargıları ve bu yargılara ulaşma süreci ile ilgilidir. Bu, insanların değerlere dayalı kararlar verdiği bir süreçtir.

2-Kamu yönetiminde etik nedir?

Kamu yönetiminde Etik Kavramı, devletin idari alanında doğru davranış standartları ve ilkelerine karşılık gelir.

Kamu yönetiminde etik, kamu görevlisinin gündelik çalışmaları sırasında kullandıkları kamu gücüne set çeken kontrol ve denge noktalarının bütünüdür.

3-Etik kavramında önemli olan nedir?

Etik kavramında insan davranışları, tutumları, değerleri, ilkeleri ile kurallar ve standartlar önemlidir.

4-Etik kavramı hangi durumlarda ön plana çıkmaktadır?

Kamu görevlileri kamu hizmetlerini yerine getirirlerken Kanun, yönetmelik, tüzük ve idari talimatları uygun etmek zorundadırlar.

Çünkü bir kamu görevlisinin verdiği herhangi bir kararda; karar verici, karardan etkilenenler (hizmet alanlar) ve karar vericinin kurumu etkilenir. Kamu görevlisinin verdiği kararlara da tek bir bakış açısıyla bakıldığında siyah - beyazların olduğu, ancak farklı bakış açılarından bakılarak yargılama yapıldığında gri olanlarında olduğu görülmektedir. Bu alanlar ise takdir yetkisinin kullanılması ve kamu yararının esas alınması gerekli alanlardır. Etik buralarda ön plana çıkmaktadır.

5-Etik eğitimlerinde esas olan nedir?

Etik Eğitimlerinde, farklı bakış açılarından bakabilmek, tecrübe ve kanuni düzenlemelerle birlikte karar alma becerilerinin geliştirilmesi esastır.

6-Etik dışı davranış ne anlama gelir?

Kamu görevlilerinin verdiği bazı kararlar yasa ve mevzuata uygundur ama kamu vicdanını rahatsız etmektedir. Vicdanını rahatsız eden bu durumlar esasında etik dışı davranışlardır.

7-Etik-Yolsuzluk ilişkisini açıklayınız.

Kamuda yolsuzluk, kamu gücünün özel ve şahsi çıkarlar amacıyla kötüye kullanılmasıdır.

Her türlü yolsuzluk etik ihlalidir.

Ancak her etik ihlali yolsuzluk olarak değerlendirilemez.

Etik dışı davranış; etik kural, ilke ya da değerlere aykırılık ve uygunsuzluk teamül ya da uygulamaya aykırılık olarak tanımlanır

Kamuoyu her etik dışı davranışları yolsuzluk olarak nitelendirilebilmektedir. Etik ile ilgili şunu belirtmekte fayda vardır, YOLSUZLUKLARIN BAŞLANGICI ETİK DEĞERLERE UYMAMAKLA BAŞLAR.

Takdir haklarının kamu yararı için kullanılmadığı durumlarda, kamu görevlisinin verdiği kararlar hukuki de olsa etik olmamaktadır.

8-5176 Sayılı KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KURULMASI VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN hangi tarihte TBMM’de kabul edilmiştir?

25.05.2004 tarihinde

9-Etik kuruluna ilk atamalar hangi tarihte kim tarafından yapılmıştır?

Etik Kurulu’na atamalar Bakanlar Kurulu kararıyla Ağustos 2004’te yapılmıştır.

10-Etik kurulu ilk toplantısını hangi tarihte yapmıştır?

Etik kurulu ilk toplantısını Eylül 2004’te yaparak göreve başlamıştır.

11-Etik kurulu kaç üyeden oluşur?

Kurul 11 üyeden oluşur.

12-Etik kurulunun amacı nedir?

Amacı, Kamu görevlilerinin uygulamaları gereken saydamlık, tarafsızlık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme gibi etik davranış ilkelerini belirlemek ve uygulamayı gözetmektir.

13-5176 Sayılı KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KURULMASI VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN kapsamına giren ve girmeyen kamu kurumları hangileridir?

Cumhurbaşkanı, TBMM üyeleri, Bakanlar, Türk Silahlı Kuvvetleri, Yargı Mensupları ve Üniversiteler bu kanun kapsamı dışındadır. Kurul diğer kamu kurumlarının Genel Müdür ve Üstü yöneticileri hakkında yetkilidir.

14-Disiplin kurulları yetki alanı nedir?

Diğer personeller hakkında yönetmeliğin 38. maddesi gereğince Kurumlardaki Disiplin Kurulları yetkilidir.

15-KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK kaç tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir?

13.04.2005 tarih ve 25785 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

16- KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK’in amacı nedir?

Kamu personelinin ve kaynaklarının yönetimi gibi konularda dahil olmak, üzere kamu görevlilerinin görev ve sorumluluklarını yerine getirirken oynadıkları rol ve davranışları düzenleyen etik ilke ve değerleri genel olarak düzenlemektir.

 

 

 

17-Yönetmelikte belirtilen Etik Davranış İlkeleri hangileridir?

-Kamu Hizmeti Bilinci.

-Halka Hizmet Bilinci.

-Hizmet Standartlarına Uyma.

-Amaç ve Misyona Bağlılık.

-Dürüstlük ve Tarafsızlık.

-Saygınlık ve Güven.

-Nezaket ve Saygı.

-Yetkili Makamlara Bildirim.

-Çıkar Çatışmalarından Kaçınma.

-Görev ve Yetkilerin Menfaat Sağlama Amacı ile Kullanılmaması.

-Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı.

-Kamu Malları ve Kaynaklarının Kullanımı.

-Savurganlıktan Kaçınma.

-Bağlayıcı Açıklamalar ve Gerçek Dışı Beyan.

-Bilgi Verme Saydamlık ve Katılımcılık.

-Yöneticiye Hesap Verme Sorumluluğu.

-Eski Kamu Görevlileri ile İlişkiler.

-Mal Bildiriminde Bulunma.

Olarak sayılmıştır.

18- “Kurum ve Kuruluşlar Etik Kültürün geliştirmek ve personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıklar sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve yönlendirmede bulunmak ve etik uygulamaları değerlendirmek üzere kurum ve kuruluşların üst yöneticisi tarafından kurum içinden en az üç kişilik etik komisyonu oluşturulacağı açıklanmıştır.” İfadesi yönetmeliğin kaçıncı maddesinde yer almaktadır?

Yönetmeliğin 29.maddesinde yer almaktadır.

19-Kamu görevlileri etik sözleşmesi kim tarafından imzalanır, nerede muhafaza edilir ve bu sözleşme ile ne taahhüt edilir?

Kamu görevlileri etik sözleşmesi her kamu görevlisinin imzalaması gerekli bir sözleşmedir. Personelin özlük dosyasında muhafaza edilmektedir. Sözleşmede kamu görevlileri etik davranışları uyacaklarını taahhüt etmektedir.

 

 

20- “Kamu hizmetinin her türlü özel çıkarın üzerinde olduğu ve kamu görevlisinin halkın hizmetinde bulunduğu bilinç ve anlayışıyla;

* Halkın günlük yaşamını kolaylaştırmak, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamak, hizmet kalitesini yükseltmek ve toplumun memnuniyetini artırmak için çalışmayı,

* Görevimi insan haklarına saygı, saydamlık, katılımcılık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmeyi,

* Dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, yaş, bedensel engelli ve cinsiyet ayrımı yapmadan, fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalara meydan vermeden tarafsızlık içerisinde hizmet gereklerine uygun davranmayı,

* Görevimi, görevle ilişkisi bulunan hiçbir gerçek veya tüzel kişiden hediye almadan, maddi ve manevi fayda veya bu nitelikte herhangi bir çıkar sağlamadan, herhangi bir özel menfaat beklentisi içinde olmadan yerine getirmeyi,

* Kamu malları ve kaynaklarını kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında kullanmamayı ve kullandırmamayı, bu mal ve kaynakları israf etmemeyi,

* Kişilerin dilekçe, bilgi edinme, şikayet ve dava açma haklarına saygılı davranmayı, hizmetten yararlananlara, çalışma arkadaşlarıma ve diğer muhataplarıma karşı ilgili, nazik, ölçülü ve saygılı hareket etmeyi,

* Kamu Görevlileri Etik Kurulunca hazırlanan yönetmeliklerle belirlenen etik davranış ilke ve değerlerine bağlı olarak görev yapmayı ve hizmet sunmayı taahhüt ederim.”

Yukarıda belirtilen metin hangi kavram ile tanımlanır?

Kamu Görevlileri Etik Sözleşmesi Metni olarak tanımlanır.

21-KAMU HİZMETİNDE ETİK KURALLAR’ın amacı nedir?

Etik ilkeler, yasaların düzenlemediği veya kimi zaman düzenlemekte yetersiz kaldığı öznel durumlara ilişkin davranış kurallarıdır ve bu durumlarda kamu görevlilerinin nasıl davranmaları gerektiği yönünde yol göstermek ve bu kurallara uyulmasını sağlamak amacı taşımaktadır.

22-ETİK DAVRANIŞ İLKELERİNİN AMACI nedir?

Kamu görevlilerinin hizmet verdiği kişilere karşı sorumluluk bilinci içerisinde davranmasını sağlayan etik davranış ilkeleri;

*Kamu görevlilerinin hizmetten yararlananlara karşı hukuka uygun, adaletli ve objektif işlem ve eylemlerde bulunmalarını,

*Hizmet sunumunda kalite ve standardı gözetmeyi,

*Kamu hizmetlerinin yürütülmesi sürecinde karşılanan yakınma ve şikayetleri gidermeyi,

*Kamu hizmetlerinin ekonomik, etkin ve düzenli sunulmasını sağlamasını, hedeflemektedir.

 

 

 

23-Etik-hukuk ilişkisini açıklayınız.

Hukuk Etik denizinde yüzmektir. (Earl Warren) sözünden etiğin daha geniş bir kavram olduğu anlaşılmaktadır.

*Hukukun yaptırımı cezadır. Etik’in ise vicdanıdır.

*Hukuk’un amacı adaleti gerçekleştirmek, Etik’in amacı iyiyi gerçekleştirmek ya da iyiye doğruya ulaşmaktır.

*Vicdan, Etik değer yargılarını bir yaptırım gücü olmaksızın korur ve gözetir.

*Hukuk kuralları yazılıdır. Oysa Etik kurallar çoğunlukla yazılı olmayan normlardır.

*Hukuk kuralları devlet tarafından oluşturulur. Ancak Etik kurallar devlet dışında da oluşturulabilir.

*Hukuk bir bakıma “Resmi Etik Kuralları” olarak kabul edilebilir. Etik ise hukuk kurallarından ayrı olarak genellikle gayri resmi kurallardır.

 

NOT: KAMU HİZMETİNDE HUKUK İLE ETİK BİRBİRİNİN TAMAMLAYICISIDIR, İKİSİNİNDE İYİ BİR ŞEKİLDE UYGULAMASI KAMU HİZMETİNDEKİ KALİTEYİ ARTIRIR.

 

24- “İnsanları yasa ve ceza ile yönetirseniz, onlar bir daha yanlış yapmayacaklar, ancak şeref ve utanma duygusuna sahip olmayacaklardır. İnsanları erdemle ve etik kurallar ile yönetirseniz, o zaman onlar hem utanma duygusuna sahip olacaklar, hem de doğruyu yapmaya çalışacaklardır.” Sözü kime aittir?

Konfüçyüs’e aittir.

25-KAMU GÖRVELİLERİ ETİK KURULU ne amaçla kurulmuştur ve üyeler kim tarafından atanır?

Kamu Görevlileri Etik Kurulu, 5176 sayılı Kanun kapsamındaki konularda her türlü kararları almak ve uygulamak üzere kurulmuştur. Üyeleri Bakanlar Kurulu tarafından atanmaktadır.

26-Kurul kimlerden ve toplamda kaç üyeden oluşur?

Kurul üyeleri,

— Bakanlık görevi yapmış olanlar arasından bir üye,

— İl belediye başkanlığı yapmış olanlar arasından bir üye,

— Yargıtay, Danıştay, Sayıştay üyeliği görevlerinden emekliye ayrılanlar arasından üç üye,

— Müsteşarlık, büyükelçilik, valilik, bağımsız ve düzenleyici kurul başkanlığı görevlerinde bulunmuş veya bu görevlerden emekliye ayrılanlar arasından üç üye,

— Üniversitelerde rektörlük veya dekanlık görevlerinde bulunmuş öğretim üyeleri veya bunların emeklileri arasından iki üye,

— Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında en üst kademe yöneticiliği yapmış olanlar arasından bir üye,

Olmak üzere atanır. Etik kurulu 11 üyeden oluşur.

27-Kurul üyelerinin görev süresi ne kadardır?

4 yıldır.

 

NOT: Süresi dolan üyeler Bakanlar Kurulu'nca yeniden seçilebilirler. Kurul üyelerinin görev süresi dolmadan görevlerine son verilemez.

 

28-Kurul üyeleri hangi durumlarda atandıkları usule göre süresi dolmadan görevden alınır?

ciddi bir hastalık veya sakatlık nedeniyle iş görememeleri veya atamaya ilişkin şartları kaybetmeleri halinde

29-Kurul üyeleri hangi durumlarda Başbakan onayıyla görevden alınır?

Üyeler, görevi kötüye kullanmaktan veya yüz kızartıcı bir suçtan mahkûm olmaları halinde

 

NOT: Görevden alma nedeniyle veya süresi dolmadan herhangi bir sebeple boşalan Kurul üyeliklerine bir ay içerisinde Bakanlar Kurulunca yeniden atama yapılır. Bu şekilde atanan üye, yerine atandığı üyenin görev süresini tamamlar.

 

30-Kurul kimin daveti ile en az kaç üyeyle toplanır ve görüşülen konular hangi şartlarda karara bağlanır?

Kurul, Başkanın daveti üzerine en az altı üyeyle toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğunun aynı yöndeki oyu ile karar verir.

31-Kurul ayda kaç defa toplanır?

Kurul ayda dört defa toplanır.

32 Kurul üyeleri hangi durumlarda istifa etmiş sayılırlar?

Arka arkaya üç toplantıya veya bir yıl içinde toplam on toplantıya katılmayan üyeler istifa etmiş sayılırlar.

32-Etik kurulunun görevleri nelerdir?

a. Kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken uymaları gereken davranış ilkelerini hazırlayacağı yönetmeliklerle belirlemek,

b.Etik davranış ilkelerinin ihlal edildiği iddiasıyla resen veya yapılacak başvurular üzerine gerekli inceleme ve araştırmayı yaparak sonucu ilgili makama bildirmek,

c.Kamuda etik kültürünü yerleştirmek üzere çalışmalar yapmak veya yaptırmak ve bu konuda yapılacak çalışmalara destek olmak.

d.Hediye alma yasağının kapsamını belirlemeye ve en az genel müdür veya eşiti seviyedeki üst düzey kamu görevlilerince alınan hediyelerin listesini gerektiğinde her takvim yılı sonunda bu görevlilerden istemeye yetkilidir.

NOT: Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri, döner sermayeli kuruluşlar, mahalli idareler ve bunların birlikleri, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul, kurum, enstitü, teşebbüs, teşekkül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan; yönetim ve denetim kurulu ile kurul, üst kurul başkan ve üyeleri dahil tüm personeli Kanun kapsamındadır. Ancak; Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Bakanlar Kurulu üyeleri, Türk Silahlı Kuvvetleri ve yargı mensupları ile üniversiteler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

NOT: Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurlu, Kurumlardaki Genel Müdür ve üstü için yapılan müracaatları incelemektedir. Daha alt düzey kamu görevlileri hakkında ise kurumların disiplin kurulları yetkilidir.

 

33-Etik komisyonları ne amaçla ve en az kaç kişi ile oluşturulur?

Etik Komisyonları; Kurum ve kuruluşlarda, etik kültürünü yerleştirmek ve geliştirmek, personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıkları sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve yönlendirmede bulunmak ve etik uygulamaları değerlendirmek üzere kurum veya kuruluşun üst yöneticisi tarafından kurum içinden en az üç kişilik oluşturulur.

Etik komisyon üyelerinin görev süreleri kim tarafından belirlenir?

Etik komisyonu üyelerinin ne kadar süreyle görev yapacağı ve diğer hususlar, kurum ve kuruluşun üst yöneticisince belirlenir.