YÖNETİMDE İNSAN İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM

 

(ŞEFLİK SINAVINA GİRECEKLER SORUMLUDUR, MEMURLUK SINAVI KONUSU DEĞİLDİR)

YÖNETİMDE İNSAN  İLİŞKİLERİ VE İLETİŞİM

 

-Yönetimde insan ilişkileri ilkeleri,

-İnsan ilişkileri insan insana ilişkidir.
-Yetişkin yetişkine bir ilişkidir
-İlişki kurulan kişiyle anlamdaş olmaya gerektirir.
-Hoşgörü gerektirir
-İlgi gerektiğidir
-Dostluk ister, biz olmayı gerektirir.
-Güven işler, saydamlık ister, adalet besler,

Eşduyum: insanın karşısındakini anlaması ama onunu gibi duygulanmasının gerekmediğidir. 
Yönetimde insan ilişkilerinin amacı: örgütün etkili olmasına katkıda bulunmaktır. 
İnsan ilişkilerinde;
-Empatik anlayış(kendini karşısındakinin yerine koyma ve bunu ona aktarabilmedir)
Saydamlık: (açık, dürüst ve içten olma) 
-Geri bildirimin temel yararı: kişiye hedeflediği amaçtan saptığının belirtmesidir. 

Yönetimde insan ilişkilerinin türleri:
-Alışveriş ilişkileri-
-İşakımı ilişkileri-
-Hizmet ilişkileri-
-Danışmanlık ilişkileri-denetleme ilişkileri-yenileştirme ilişkileri

Bir örgüt ortamında insan ilişkilerini etkileyen unsurlar 6 grupta toplanır:
1-Grup davranış
2-Güdüleme(motivasyon):güdüleme içinde üç kavram barındırır.
a-Enerji 
b-Yön 
c-Devamlılık
3-Değişme
4-Çatışma
5-Katılma
6-Moral

 

İnsan ilişkileri siyası nedir?
Amirin yönetsel eylemlerine kılavuzluk eder, yönetmenin yapacağı davranışlara çerçeve koyar. 
İnsan ilişkilerine katkı veren kişiler ise,
-Elton mayo(hawthorne araştırmaları yapmıştır)
-Kurt lewin(otoriter liderlik, demokratik liderlik, laisesez-faire liderlik)
-Carl rogers: endüstriyel danışmanlık prodösürü geliştirmiştir. 
-Jacob Morene. Sosyometrik ilişkileri geliştirmiştir
-William whyt:grup içi ve grup çatışmalarını ele almıştır.
İletişim: belli bir çeşit bilginin paylaşılmasının mümkün kılan bir ilişkileşme ve paylaşma sürecidir.

İletişim sürecinin öğeleri:
1-Verici (kaynak)
2-İleti(mesaj):iletişim sürecinde kaynak ile alıcı arasında iletişim kurulmasını sağlayan, sembollerle oluşturulmuş ve belirli bir biçimi, anlamlı bir bütünlüğü olan aktarılmak istenenleri taşıyan öğenin adıdır. 
3-Taşıyıcı(kanal)
4-Alıcı
5-Dönüt(feed-back) :kaynaktan gelen mesajın alıcının gösterdiği tepkinin tekrar kaynağa ulaşması sürecidir. Radyo ve tv tek yönlü iletişimdir. Yüz yüze tartışma ve mülakat ise iki yönlü iletişimdir.
Bir ileti ele alındığında üç nokta dikkate alınmalıdır.
-İleti kodu
-İleti içeriği
-İleti geliştirme
İleti geliştirme(message treatment): iletişim kaynağının kodları ve içeriği seçerken ve düzenlerken verdiği kararlar olarak tanımlarız. 
Peki iletişim kaynağı nelerden oluşur. (bilgiler, gikirlerl, duygular, inanç ve tutumlar, algılama ve değerlendirme)
İletişimin temel ilkeleri: sevgi ve saygı-dostluk ve güven-ilgi ve hoşgörü-empati(eşgüdüm)-saydamlık(açıklık)adalet tir.
İletişimi etkileyen etmenler/unsurlar:
1-Psikolojik (seçici algılama, ön yargı sayılılar)bir ileti süzgeçten geçirip yalnızca istenilen şeyi 
anlamaktadır.
2-Anlam(sempatik)
3-Konum(statü, örgütsel uzaklık)
4-Korunma
5-Alan(fiziksel uzaklık)
6-Sıra dizin(hiyerarşi)
7-Uyutma
8-Sınırlama(bilgi eksikliği)

9-Kesintiler
10-Zaman kısıtlama
11-Geçmiş deneyimler
12-Çok az ya da çok fazla ilgi
13-Kişisel gereksinim ve beklentiler 
İletişim türleri:
Yazılı iletişim
Sözlü iletişim(dil ve dil ötesi diye ikiye ayrılır)
Sözel olmayan iletişim
Sözlü iletişim temaları :
1-Ses
2-Dil kullanımı
3-Teknik dil (jargon) kullanımı
4-Kinayeli konuşma 
5-Güçlü konuşma 
Yüz yüze ilişkilerde (konuşma)
Sözsüz iletişim demek beden dili demektir. Yüz ifadeleri, jestler ve mimikler baş hareketleri dokunma davranışları ve giyim kuşam özellikleri 
Unutmayalım, iletişimde sözcükler %10,ses tonu %30 ve beden dili (sözsüz iletişim ) ise %60 rol oynar.
Empatik iletişimde bilgi aktarımı var, yalnızlık yok.
Temel iletişim becerileri ise; dinleme-kendini açma ve ifade etmedir. Bugün çoğumuz eğitim düzeyimiz ne olursa olsun iletişimde en büyük eksikliğimiz kendimizi ifade edemeyişimizdir. Örneklendirirsek milli eğitim müdürlüğünde bir işimiz olduğunda müdürlüğe ne yazık ki çoğumuz çekinerek gidiyoruz. Herhangi bir odaya serbest girip selamlaşıp sorunumuzu yetkililere açamıyoruz. Acaba yetkili bana ne der kızar mı beni yanında birisi varken bozar mı gibi kuşkularla hareket ediyoruz oysa insan sosyal bir varlıktır hangi ortam olursa olsun karşısındakini kendi yerine koyup ona göre haketet etse hem iletişim gelişir hem de çekinmeden bütün sorunlarımızı iyi veya kötü şekilde halledebiliriz.
Dinleme türleri 7’ ye ayrılır bunlar,
1-Etkin dinleme (empatik )dinleyici olmadır. Pür dikkat dinlemektir.
2-Görünüşte dinleme: dinliyormuş gibi hareket yapmaktır
3-Seçerek dinleme: iyi olanları ayırmak kötü olanları dikkate almamak
4-Saplanmış dinleme: kendi bildiğini okur hiçbir şey kabul etmez
5-Savunmacı dinleme: sanki konuşmalar kendilerine yapılan bir saldırı gibi algılarlar.
6-Tuzak kurucu dinleme: konuşmacıyı usta sorularla tuzağa düşürmeye çalışırlar.
7-Edilgen dinleme dir.:dinleyici söylenen her şeyi dinler ama tamamen pasiftir.
Peki dinlemenin önündeki engeller nelerdir bilmemiz lazım bunlar,
1-Karşılaştırma: iki kişi konuşuyor biz acaba hangisi daha iyi konuşuyor diye meraklanıyoruz 
olmaz.
2-Akıl okuma: genellikle söylenenlere güvenilmez
3-Tekrarlama: ne söyleyeceğimizi içimizden tekrar etmektir olmaz.
4-Yargılama: yargılamaya gerek yok yargılamanı sonra yap
5-Süzgeçten geçirmek: işimize geleni dinler gelmeyeni dikkate almayız.
6-Özdeşleştirme: anlatılanlarla ilgili bir şey varsa onunla ilgili geçmişte yaşamışlığımız var mı ona 
göre özdeşleştirme yaparız
7-Öğüt verme: dinleyen her zaman yardıma ve önerilere hazır olmalıdır konuşmacıyı zorlandığı anda kendisi tamamlamalıdır
8-Ağız kavgası yapma: söylenenleri empati yapmadan gelişigüzel mantık süzgecinden 
Geçirmemektir
9-Haklı çıkma: bağırmak, bahaneler bulmak çarpıtmak iyi bir şey değil
10-Konu değiştirme: konudan sıkıldığınızda ya da rahatsız olduğunuzda hemen daldan dala 
atlamaktır.
11-Rahatlama: haklısın doğru kesinlikle içten olmayan tebessümler 
Arkadaşlar yine günlük sosyal hayatta kendimizi açamıyoruz tam bir kapalı kutu gibi hareket ediyoruz sonuçta biz de bir insanın adımız sanımız var herkes gibi sosyal bir varlığız.
Kendinizi açmanın ödülleri vardır bunlar ise,
1-Kendinizi daha iyi tanırsını
2-Daha yakın kişisel ilişkiler kurarsın
3-İletişiminiz gelişir
4-Daha hafif suçluluk duygusu yaşarsınız
5-Daha fazla enerji 
Acaba kendimizi neden açamıyoruz bu engeller neler olabilir bakalım,
—Toplumsal önyargı, toplum tarafından hoş karşılanmaması
—Reddedilme korkusu
—Cezalandırılma korkusu
—Arkanızdan konuşulması korkusu
—Birilerinin sizleri kullanacağı korkusu
—Kendinizi tanıma korkusu
Sosyal hayatta hangi ortamda bulunursak bulunalım tutuk; silik, olmayalım. Topluma kendinizi benimsetelim. Toplum acaba bizden daha mı kötü veya daha mı iyi ki kendinizi topluma sokamıyoruz.
Diğer insanlarla iletişimiz 4 alt sınıfa ayrılır bunlar.
1-Gözlemler
2-Düşünceler
3-Duygular
4-Gereksinimler
Nesnel iletişim nedir? Kişiler arası mesafe, oturuş ve yürüyüş biçimi kıyafet aksesuarlar ve renkler nesnel iletişimi oluşturur.
Özel mesafe: 30–35 cm: anne baba eş ve çocuklar gibi duygusal yakın ilişkilerin kullandığı mesafedir.
Samimi mesafe:40- cm–80 cm: yakın dostlar ve arkadaşlarımız ile aramızdaki iletişimdir.
Sosyal mesafe: 80 cm–2 m:ast-üst (memur-müdür-öğrenci-öğretmen arasındaki veya satıcı-müşteri arasındaki iletişim türüdür. Her şey rahatça konuşulur resmiyet ön planda tutulur.
Topluma açık mesafe: yabancılarla mesafe en az 2 metre ve ötesi: çarşı sokaktaki kalabalık insan grubu,
Biçimsel iletişim türleri ise,
Dikey iletişim: Bölüm şefi-bölüm müdürü arasındaki ilişki dikey iletişimdir. Astlık üstlük vardır. 
Yatay iletişim: Aynı hiyerarşik düzeydik birey ve birimler arasındaki iletişim (evrak kalem memuru-muhasebe memuru) aynı eş düzey
Çapraz iletişim: Farklı hiyerarşik düzey muhasebe şefi-milli eğitim müdürü
Organizasyon ile çevresi arasında(dışsal kanallar) içerden dışarıya devam eder.
Örgütlerde iletişimin en önemli amacı/yararı;
İşlerin koordinasyonu
Problem çözme
Bilgi paylaşımı
Çatışmanın çözümü

Eğitim kurumlarında biçimsel iletişim kanalları:
1-Formel(resmi-biçimsel iletişim)
2-Yukarıdan aşağıya doğru iletişim
3-Aşağıdan yukarıya doğru iletişim
4-Yatay iletişim
5-Çapraz iletişim
İletişim büyüklüklerine göre 4 e ayrılır bunlar,
Bireyci iletişim(duyma algılama yorumlama düşünme)
Kişiler arası iletişim
Örgüt içi(yönetsel) iletişim
Kitle iletişimi
İyi bir iletişimde bulunması gereken beş özellik Redding tarafından tanımlanmıştır bunlar
1-Kişiye değer vermek
2-Dürüstlük
3-Zekâ
4-Kredilibite
5-Duyarlılık